Roken is ongezond en heeft veel schadelijke effecten op de gezondheid. Vapen, het roken van e-sigaretten, is ook ongezond maar over de lange termijn effecten is nog veel onduidelijk. Vapen is de laatste jaren flink toegenomen.
Per 1 januari 2024 is het verbod op de verkoop van vapes met smaakjes (met uitzondering op de tabaksmaak) ingevoerd. Dit roept nieuwe vragen op over de regelgeving en de beschikbaarheid van deze producten. Deze smaakjes zijn in Duitsland en België nog wel te verkrijgen. Dit is van invloed op het effect van het verbod in grensregio Zuid-Limburg. Deze ontwikkelingen zijn de aanleiding voor dit gezondheidspanelonderzoek.
Het overgrote deel van het panel rookt of vapet niet. Wel blijkt dat vapen meer iets is voor de jongere generatie in vergelijking met ouderen. De ouderen zijn meer van het roken vergeleken met jongeren.
Ongeveer de helft van de panelleden geeft aan last te ervaren van zowel sigaretten als vapes. Er is een groot verschil te zien tussen de last van sigarettenrook en de damp van vapes: men ervaart meer last van sigarettenrook dan van vape-damp. Ook blijkt dat ongeveer een derde van de panelleden geen hinder ondervindt van rook of damp in hun directe omgeving. Ouderen hebben minder last van rook of damp in de directe omgeving in vergelijking met jongeren.
Bijna iedereen kent de borden van de Rookvrije Generatie. Het gezondheidspanel vindt het belangrijk dat er voldoende rookvrije plekken zijn. Zeker op plekken waar kinderen komen en waar men sport wordt dit als belangrijk ervaren. Bijna driekwart van het panel wil terrassen ook rookvrij en ruim een derde is voor een rookverbod op straat.
In de opvoeding wordt aandacht besteed aan zowel roken als vapen. Ruim de helft van de ouders in het gezondheidspanel geven aan dat het roken ontmoedigd wordt door het risico op de gezondheid te bespreken. Van het vapen wordt door een kwart van de ouders het risico op de gezondheid besproken, al geven ouders ook aan weinig te weten over de risico’s.
Ouders zien een rol voor scholen: informatie of ondersteuning vanuit school om het roken/vapen te ontmoedigen is wenselijk.
Bovenstaande is een korte samenvatting, alle resultaten van dit gezondheidspanelonderzoek staan in de factsheet.
De GGD Zuid-Limburg voert een paar keer per jaar onderzoek uit onder de panelleden in de regio. Zuid-Limburgers die lid zijn van dit Gezondheidspanel hebben zich daarvoor aangemeld en ontvangen een uitnodiging per e-mail om aan een panelonderzoek deel te nemen. Om te weten wat er in de regio speelt is elke stem belangrijk. U kunt ook meedoen. Aanmelden kan op www.ggdzl.nl/panel.